BANKA TEMİNAT MEKTUPLARINDA URDG 458 ve 758 KURALLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Banka Teminat Mektuplarında Urdg 458 Ve 758 Kurallarının Karşılaştırılması : 1992 yılında ICC’nin 458 sayılı “Talep Garantilerine İlişkin Birörnek Kurallar” kabul edilmiş olup, bu kurallar işbu çalışmamızda URDG 458 olarak anılacaktır. URDG 458 kuralları 2010 yılına kadar milletlerarası bankacılık uygulamasında kullanılmıştır. Ancak, gelişen ticari hayat ve bankacılık uygulaması doğrultusunda 1 Temmuz 2010 yılında yürürlüğe giren 758 sayılı kurallar uygulanmaya başlanmıştır. Ancak, URDG 458 yürürlükten kaldırılmamış, bu kurallara tabi olarak garanti ve kontrgaranti düzenlenebilmesi mümkündür. URDG 458 ile URDG 758 kuralları arasında bazı farklılıklar ve yapılan yenilikler bulunmakta olup, bu farklılıklar aşağıda açıklanacak şekilde değerlendirilmektedir.[1]

– URDG 458, 28 maddeden oluşmakta olup, URDG 758 ise 35 maddeden oluşmaktadır.

– URDG 458 kuralları ekinde garanti ve kontgaranti metinlerinin örnekleri yer almamakta olup URDG 758 kuralları ekinde bir yenilik olarak örnek garanti ve kontrgaranti örnekleri paylaşılmıştır.

– URDG 458 kurallarında terminoloji karışık, anlaşılmaz bir yapıya sahipti ve bu sebeple kullanım alanını daraltıyordu. URDG 758 kurallarında ise, akreditiflere ilişkin örnek kurallar olan UCP600 ile uyumlu hale getirilmiş, tanımlar ve yorumlar kısmı ile daha sade ve anlaşılır bir yapı getirilmiştir.

– URDG 458 kurallarında, kontrgarantilerle ilgili düzenleme sayısı çok az ve ülkeler genellikle kendi hukuk kurallarını uygulamayı tercih edilmiştir. URDG 758 kurallarında kontrgarantilerle ilgili detaylı düzenlemeler yapılmış, aksi belirtilmedikçe kontrgarantinin de URDG 758’e tabi olduğu belirtilmiştir.

– URDG 458 kurallarında düzenlenen “vadeyi uzat ya da öde” şeklindeki taleplerde garantör banka, muhatap ile amirin uzatma için anlaşmalarına makul bir süre vermekte ve amirin bu uzatmayı belgeye bağlaması için tazmin talebini yerine getirmeyi geciktirir. URDG 758 kurallarında “vadeyi uzat ya da öde” şeklindeki taleplerde garantör bankanın vade uzatımı için en fazla 30 gün geciktirme hakkı bulunmakta, kontrgarantörün ise 26 gün ödemeyi geciktirme hakkı olmakta ve banka dilerse tazmin talebini hemen yerine getirebilecektir.

– URDG 458 kurallarında belgeye dayalı olmayan durumlar için net olmayan maddeler yer almaktadır. URDG 758 kurallarında ise belgeye dayalı olmayan durumlar için net olmayan maddeler çıkarılmış veya değiştirilerek daha açık ve anlaşılır hale getirilmiştir.

– URDG 458 kurallarında garanti değişiklileri ile ilgili detaylı düzenlemeler bulunmamaktadır. URDG 758 kurallarında ise garantör bankanı değişikliği gönderilmesi ile birlikte bağlayıcı hale geldiği ancak muhatabın değişikliği kabul etmeme hakkı bulunduğu belirtilmiştir.

– URDG 458 kurallarında muhatabın tazmin talep hakkı açıkça belirtilmedikçe devredilemez nitelikte olduğu belirtilmiştir. URDG 758 kurallarında ise bir garantinin devredilebilir (transferrable) olduğu belirtilse dahi, garantör tarafından açıkça onaylanan kapsam ve yol uyarınca getirmekle yükümlü olacağı, bunun dışında kapsam ve yol dışında talebi yerine getirme yükümlülüğü olmadığı belirtilmiştir.

– URDG 458 kurallarında, bir garanti kapsamında yapılan tazmin talebinin yerine getirilip getirilmeyeceğinin makul bir süre içinde değerlendirilmesi düzenlenmekte ancak, bu süre net bir şekilde belirtilmemiştir. URDG 758 kurallarında ise, garantör bankanın tazmin talebinin kendisine ulaşmasından itibaren 5 işgünü süresi hakkı bulunmaktadır.

– URDG 458 uyarınca garanti metninde bir vade veya vadeyi sona erdiren bir olay belirtilmemiş ise, süresiz kabul edilmektedir. URDG 758’de ise garanti metninde herhangi bir vade veya vadeyi sona erdiren bir olay belirtilmemiş ise, garantinin düzenlenme tarihinden itibaren 3 yıl sonra hükümden düşecektir. Kontrgaranti ise, garantinin sona ermesinden itibaren 30 gün sonra hükümden düşecektir.

URDG 458 ve URDG 758 arasında birçok farklılık bulunmakta olup, temel farklılık URDG 758’in URDG 458’e nazaran çok daha ayrıntılı ve kapsamlı düzenleme içermesidir.[2] URDG 758 ile UCP metodolojisi esas alınmış, günümüz ihtiyaçları da göz önüne alınarak hükümler açık ve daha uygulanabilir hale gelmiştir. Yapılan bu değişiklikler ile URDG 758 daha geniş uygulama alanı bulmakta ve sahip olduğu net terim ve kavramlar ile milletlerarası ticari hayatta kendisine URDG 458’e göre daha çok kabul edilmiş ve benimsenmiştir.

 

[1] AFFAKİ, Georges, GOODE, Roy, Guide to ICC Uniform Rules for Demand Guarantees, URDG 758, Paris ve Oxford, 2011, s. 24-29. Benzer ayrımlar için bkz; Durukanoğlu, Nihayet, ICC’nin Garantilere İlişkin Birörnek Kuralları ve Bu Kuralların Kamu Sektörüne Uygulanması, Banka Teminat Mektuplarına İlişkin ICC Kuralları (2010 Revizyonu-URDG 758), Makaleler, Editör: Nuray Ekşi, İstanbul, Beta Yayınları, 2011, s. 87-89.

[2] Ekşi, Nuray, ICC’nin Banka Teminat Mektuplarına İlişkin Birörnek Kuralları, Banka Teminat Mektuplarına İlişkin ICC Kuralları (2010 Revizyonu-URDG 758), Makaleler, Editör: Nuray Ekşi, İstanbul, Beta Yayınları, 2011, s. 113.

Yıl: 2024

Uygulama: Banka Teminat Mektuplarında Urdg 458 Ve 758 Kurallarının Karşılaştırılması

Avukatlar: Mehmet Said SARIBAŞ & Bilal AKBABA

İletişim: info@saribasakbaba.av.tr

Web site: saribasakbaba.av.tr