Yurtdışı Banka Teminat Mektuplarında Mektubun İçeriği

YURTDIŞI BANKA TEMİNAT MEKTUPLARINDA MEKTUBUN İÇERİĞİ

Yurtdışı Banka Teminat Mektuplarında Mektubun İçeriği : Yurtdışı teminat mektuplarında mektubun içeriğine ilişkin bir zorunluluk söz konusu değildir. Gerek garanti ile kontgaranti düzenlenmesini isteyen talimatların gerekse de garanti ile kontrgarantinin herhangi bir tereddüte yer vermeyecek şekilde açık ve net olması önemlidir. Uygulamada her bankanın matbu formları olduğu ve müşterilerden talep için bu formları doldurmasını talep ettiği görülmektedir.[1]

URDG madde 8 uyarınca talimatların ve garantinin içeriğine yönelik düzenleme getirilmiştir. Bu düzenleme uyarınca ise, garanti verilmesi için verilen talimatlar ile garanti metninin açık, kesin ve aşırı detaylı olmaması gerektiği düzenlenmiştir.[2]

URDG madde 8’de ayrıca mektubun içeriğinde bulunması tavsiye edilen içerikler sayılmıştır. Bu maddede sayılan içerikler aşağıda belirtilen şekildedir;

Lehtar,
Muhatap,
Garanti veren,
Temel borç ilişkisini tanımlayan bir referans numarası veya başka bir bilgi,
Verilen garantiyi veya eğer verilmişse kontrgarantiyi tanımlayan bir referans numarası veya başka bir bilgi,
Ödenecek tutar veya maksimum miktar ve hangi para birimi ile ödenecği,
Garantinin sona ermesi,
Ödeme talebinin koşulları,
Ödeme talebinin veya başka bir belgenin kağıt üstüne yazılı şekilde mi elektronik formatta mı sunulacağı,
Garantide belirtilen belgenin hangi dilde sağlanacak olduğu, ve,
Masrafların kime ait olduğu.[3]

Belirtilen tüm bu hususlar tavsiye niteliğinde olup, herhangi bir zorunluluk oluşturmamaktadır. Garantinin sona ermesi, ödeme talebinin koşulları, ödeme talebinin veya başka bir belgenin kağıt üstüne yazılı şekilde mi elektronik formatta mı sunulacağı, garantide belirtilen belgenin hangi dilde sağlanacak olduğu, masrafların kime ait olduğu hususları seçimlik olup, bunların belirtilmemesi halinde URDG’de belirtilen diğer hükümler uyarınca yorumlanacaktır.[4]

URDG 758 ekinde bulunan model formlar bulunmakta olup, bu formlar kullanıma hazır paketlerdir.[5] Kurallarda yer alan hususlar ile aynı yönde örnek metinler içermektedir. Bu formlar kullanılması kolay ve her türlü amaç için kullanılabilecektir. Model formların kullanımı için yalnızca 13 boş alan bulunmakta, her amaç için bu formlar şekillendirilebilecek ve uluslararası uygulamada uyumluluk sağlanmasına etkisi büyük olacaktır.[6]

Garanti ve kontrgarantide istenilen belgelerin dili konusunda URDG 758 kapsamında bir düzenleme bulunmamaktadır. Uluslararası uygulamada istenilen belgelerin garanti veya kontrgarantinin düzenlendiği dilde düzenlenmesi gerektiği kabul edilmektedir.[7]

Bir görüşe göre, URDG’ye tabi olarak düzenlenen garanti ve kontrgarantilerde bulunması gereken, bulunmasına gerek bulunmayan ve bulunabilecek hususlar bulunmaktadır.[8] Bulunması gereken hususların eksikliği halinde URDG kurallarının kendisi yeterli olmayacak ve kullanışlı olmama, uygulanması mümkün olmama riskleri doğacaktır. Bulunmasına gerek bulunmayan hususlar ise, URDG’de düzenlenen hükümler uyarınca teminat mektubundaki hükümlerin yorumlanması yapılabilecektir. Bulunabilecek hususlar açısından ise, tarafların iradesi uyarınca teminat mektubu metninde belirtilebilecek olan ve zorunluluğu bulunmayan hususlar kastedilmektedir.

Garanti ve kontrgarantilerde bulunması gereken hususlar açısından lehtarın, muhatabın, referans numarası veya temel ilişkiyi belirten bilgi, düzenlenen garantiyi tanımlayan referans numarası veya diğer bilgiler, maksimum ödenecek olan tutar ve paranın cinsi belirtilmektedir. [9]Bu hususlar teminat mektubunun yorumlanması ve uygulanabilmesi açısından önem arz etmekte olup, aksi halde teminat mektubu ilişkisinin yorumlanması ve devamlılığında sorun olabilecektir.

Garanti ve kontrgarantilerde bulunmasına gerek bulunmayan hususlar ise URDG’de bulunan hükümler uyarınca yorumlanabilecek kısımları kapsamaktadır. Bu hususlar, URDG’nin hangi versiyonunun uygulanacağı, garanti ve/veya kontrgarantinin yürürlüğe giriş zamanı, garanti ve kontgarantinin bağımsızlığı, her talebin bağımsızlığı, garanti ve/veya kontrgarantinin sona ermesi, masraflardan sorumluluk, garanti ve/veya kontrgarantinin devredilebilirliği ve uygulanacak hukuk olarak başlıca sayılabilecektir.[10]

Garanti ve kontrgarantilerde belirtilebilecek olan hususlar miktarda artış veya düşüşe ilişkin hüküm eklenebilmesi (kısmi ödemeden ayrı olarak), ibrazın kağıt üstünde mi elektronik ortamda mı yapılacağı, sona erme tarihi veya sona erdirici olay, bir tahkim veya yargılamaya ilişkin hükümler olarak sayılabilecektir.[11]

[1] Ekici ve Durukanoğlu, s. 229.

[2] URDG 758 madde 8 “Bir garantinin verilmesi için verilen talimatlar ve garantinin kendisi açık, kesin olmalı ve aşırı detaylı olmamalıdır.”

[3] Çeviri için; Develioğlu, s. 343.

[4] AFFAKİ, Georges, GOODE, Roy, s. 68.

[5] İlgili örnekler için bkz; https://library.iccwbo.org/content/tfb/pdf/Model%20forms%20758.pdf (erişim tarihi: 19/11/2022)

[6] AFFAKİ, Georges, GOODE, Roy, s. 68-69.

[7] Ekici ve Durukanoğlu, s. 230.

[8] AFFAKİ, Georges, GOODE, Roy, s. 62-68.

[9] Ayrıntılı açıklamalar için bkz; AFFAKİ, Georges, GOODE, Roy, s. 65.

[10] Detaylı inceleme ve URDG maddeleriyle eşleştirme için bkz; AFFAKİ, Georges, GOODE, Roy, s. 62-64.

[11] Ayrıntılı açıklamalar için bkz; AFFAKİ, Georges, GOODE, Roy, s. 65.

Yıl: 2024